Theo điều tra, tại các trung tâm đăng kiểm (TTĐK), tài xế hoặc chủ xe cần bỏ tiền hối lộ từ 100 - 600 nghìn đồng ở một số vị trí nhất định để được bỏ qua các lỗi không đạt tiêu chuẩn. Nếu không sẽ bị kiểm tra xe kỹ lưỡng hơn và ghi nhận mọi lỗi.
Nội dung chính
Mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. HCM đã kết thúc quá trình điều tra, đề nghị truy tố 254 bị can liên quan đến vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các đơn vị liên quan trên địa bàn thành phố cũng như ở các địa phương khác.
Cách thức nhận hối lộ của các đăng kiểm viên
Trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến tháng 05/2022, một hệ thống hối lộ rộng lớn đã được thiết lập tại trung tâm đăng kiểm (TTĐK) 50-05V tại phường An Phú Đông (quận 12) và chi nhánh Hồng Hà (quận Tân Bình), dưới sự quản lý của ông Nguyễn Đình Quân và các phó giám đốc.
Để tránh các khó khăn trong công việc và tăng thu nhập cho đăng kiểm viên (ĐKV), một chính sách không chính thức cho phép nhận tiền hối lộ từ chủ phương tiện đã được thực hiện, với mục đích bỏ qua các lỗi không đạt tiêu chuẩn khi kiểm định.
Cụ thể, các ĐKV công đoạn 1 sẽ kiểm tra xe và xác định liệu có tiền được để lại tại các vị trí cần gạt số, hộc đựng đồ, hoặc trong bao thuốc lá trên cabin hay không. Phát hiện có tiền, ĐKV sẽ thu giữ.
Nếu phát hiện tiền, ĐKV sẽ lấy và bỏ qua các lỗi không đạt tiêu chuẩn, cho phép xe đạt kiểm định ngay lần đầu tiên. Đối với những trường hợp chủ xe trực tiếp đưa tiền, ĐKV sẽ trực tiếp nhận tiền. Nếu chủ xe quen biết với ĐKV nào đó trong chuyền, họ có thể trực tiếp đưa tiền cho ĐKV đó.
Sau đó, thông tin về việc đã nhận tiền sẽ được các ĐKV thông báo lẫn nhau để cùng bỏ qua những lỗi không đạt tiêu chuẩn kiểm định.
Tại chi nhánh Hồng Hà, trong trường hợp phát hiện tiền, ĐKV sẽ không bật đèn báo hiệu và tiến hành kiểm định một cách qua loa, cho phép xe đạt kiểm định ngay lần đầu tiên mà không cần khắc phục lỗi.
Ngược lại, nếu không có tiền được để trên xe, ĐKV công đoạn đầu sẽ bật đèn báo, yêu cầu các ĐKV khác kiểm tra xe một cách kỹ lưỡng, ghi nhận mọi lỗi và in phiếu kiểm định không đạt. Chủ xe sau đó được yêu cầu phải khắc phục các lỗi trước khi kiểm định lại.
Các chủ xe thường không sửa chữa mà sẽ tìm cách liên hệ trực tiếp với ĐKV để đưa tiền hối lộ, với số tiền từ 150 - 500 nghìn đồng, để xe có thể qua kiểm định ở lần thứ hai mà không cần khắc phục lỗi.
Trong khi đó, TTĐK 50-06V dưới sự quản lý của ông Nguyễn Thanh Long cũng có quy trình nhận hối lộ tương tự. Mức giá hối lộ cho mỗi lượt kiểm định được các bị can quy ước như sau:
- Từ 100 - 150 nghìn đồng cho mỗi lần kiểm định xe ô tô con có sức chứa dưới 9 chỗ và từ 9 đến dưới 16 chỗ
- 200 nghìn đồng cho xe ô tô từ 16 chỗ đến 45 chỗ, xe tải dưới 5 tấn và sơ-mi rơ-mooc
- 300 nghìn đồng cho xe tải trên 5 tấn và xe đầu kéo
Khác với hai TTĐK trên, tại huyện Bình Chánh, TTĐK 50-13D thuộc Công ty Cổ phần Đăng kiểm Bình Chánh cũng diễn ra hoạt động nhận hối lộ, nhưng với sự tham gia trực tiếp của ông Lê Văn Nguyên, người đã được chỉ đạo trực tiếp nhận tiền từ chủ xe, tài xế và các cò đăng kiểm.
Bên cạnh đó, các ĐKV tại TTĐK 50-03V do ông Trần Văn Chủ làm giám đốc cũng lợi dụng sơ hở trong khâu quản lý các công đoạn kiểm định thủ công để tác động bỏ qua các lỗi khi kiểm định và nhận hối lộ từ 100 - 300 nghìn đồng/xe, tùy loại phương tiện.
Nhận hối lộ để có tiền "chung chi" cho lãnh đạo
Trong khoảng thời gian từ năm 2015 đến tháng 5/2022, không tính thời gian dịch bệnh Covid-19, tổng số tiền nhận hối lộ tại chi nhánh Hồng Hà đã lên tới hơn 26,5 tỷ đồng. Còn ở TTĐK 50-06V là hơn 16,2 tỷ đồng.
Trong khi đó, số tiền nhận hối lộ từ chủ xe, tài xế, cò đăng kiểm của TTĐK 50-13D có thể lên tới 3 - 12 triệu đồng.
Các bị can đã sử dụng số tiền này để "chung chi" cho lãnh đạo Cục Đăng kiểm, tạo điều kiện thuận lợi trong công việc và tăng thu nhập cho các ĐKV.
Ngoài ra, tại TTĐK 50-03V hoạt động từ năm 1996, cũng đã có việc nhận tiền hối lộ dưới sự chỉ đạo của ông Trần Văn Chủ, giám đốc TTĐK, để đảm bảo chỉ tiêu số lượt phương tiện kiểm định của Cục Đăng kiểm giao, với tổng số tiền hối lộ là hơn 1,5 tỷ đồng.
Vụ án này không chỉ phơi bày một hệ thống tiêu cực rộng lớn tại các TTĐK mà còn làm tổn hại nghiêm trọng đến uy tín của ngành Đăng kiểm Việt Nam, đồng thời gây ra những hậu quả tiêu cực đến an toàn giao thông và công bằng thương mại.